Czy samorządy stracą unijne środki przez sprzeciw wobec Paktu Migracyjnego?

Radny Województwa Lubuskiego z naszego powiatu — strzelecko-drezdeneckiego — Marek Halasz, złożył interpelację dotyczącą zagrożenia utraty środków unijnych przez samorządy, które zajęły krytyczne stanowiska wobec unijnego Paktu Migracyjnego i polityki migracyjnej. W ostatnich tygodniach w Polsce toczy się bowiem dyskusja, czy samorządy, które publicznie sprzeciwiają się tej polityce, mogą w konsekwencji stracić dostęp do funduszy europejskich.

W odpowiedzi udzielonej radnemu Markowi Halaszowi Zarząd Województwa Lubuskiego poinformował, że obecnie nie prowadzi żadnych postępowań wobec samorządów, które przyjęły stanowiska wobec Paktu Migracyjnego UE. Temat jednak pozostaje w analizie prawnej i jest konsultowany z Komisją Europejską.

Zarząd przypomniał jednak, że wszystkie działania w ramach programu Fundusze Europejskie dla Lubuskiego 2021-2027 (FEWL 2021-2027) muszą być zgodne z tzw. zasadami horyzontalnymi, które obowiązują na każdym etapie realizacji projektów — od planowania, przez wdrażanie, aż po kontrolę i rozliczenie. Chodzi m.in. o przestrzeganie zasad równości szans, niedyskryminacji i poszanowania praw człowieka — niezależnie od płci, wieku, pochodzenia etnicznego, niepełnosprawności czy wyznania.

Zgodnie z odpowiedzią Zarządu, w przypadku naruszenia tych zasad istnieje ryzyko utraty środków unijnych przez daną jednostkę samorządu lub jej partnerów realizujących projekt. Szczególnie dotyczy to projektów realizowanych w ramach partnerstw — np. w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych — gdzie działania jednej strony mogą wpływać na ocenę całego przedsięwzięcia.

Unia Europejska, jak przypomniano w piśmie, opiera się na wartościach zapisanych w art. 2 Traktatu o UE — poszanowaniu godności człowieka, wolności, demokracji, równości, państwa prawnego i praw człowieka. Obowiązkiem beneficjentów funduszy unijnych jest ich przestrzeganie.

Podsumowując — na dziś nie ma jeszcze formalnych postępowań wobec samorządów, które wyraziły swoje stanowiska wobec Paktu Migracyjnego UE, ale ewentualne naruszenia zasad niedyskryminacji w projektach unijnych mogą prowadzić do konsekwencji finansowych.

Sprawa będzie z pewnością bacznie obserwowana przez samorządy i opinię publiczną — zwłaszcza w województwie lubuskim, gdzie samorządy aktywnie korzystają z funduszy unijnych na inwestycje lokalne.

https://bip.lubuskie.pl/interpelacja/925/97/